​Directeur Metaalrecycling Federatie Hans Koning: ‘Metaalrecycling hoort niet onder afvalstoffen-wetgeving’

Metaalrecycling Federatie (MRF) is de brancheorganisatie voor metaalrecyclingbedrijven in Nederland. Er zijn ongeveer 120 bedrijven lid en samen zamelen ze bijna 3,5 miljoen ton ferro- en non-ferrometalen in, die ze vervolgens verwerken, sorteren en zuiveren en verhandelen aan smelterijen en gieterijen in binnen- en buitenland. Hans Koning is directeur van de Federatie. Hij zou graag zien dat hoogwaardige recyclingstromen niet langer onder afvalwetgeving vallen. “En wat mij betreft komt de chemokar weer terug.” 

“Hoogwaardige recyclingstromen als metaal dragen positief bij aan de circulaire economie en brengen geld op. Maar toch vallen ferro- en non-ferro schroot onder de afvaldefinitie uit de jaren zeventig van de vorige eeuw”, stelt Koning. “En dat levert forse belemmeringen op in de vrije verhandelbaarheid van de materialen die wij verwerken. Wij vallen onder afvalwet- en regelgeving. Wet- en regelgeving die er in de kern op is gericht dat afval niet zomaar in het milieu verdwijnt. Maar dat gaat – vanwege de hoge waarde – natuurlijk helemaal niet op voor metalen. Die zijn geld waard en dienen als grondstof voor nieuwe materialen. Die gooi je dus niet weg. MRF zet zich dus in om te zorgen dat metalen niet langer worden gezien als afval maar als een belangrijke en waardevolle secundaire grondstof.”

Koning doelt bijvoorbeeld op de zogenoemde EVOA (Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen) en de nieuwe regels waar de Europese Commissie aan werkt. “De EU Commissie wil de export van niet alleen afval maar ook hoogwaardige recyclingstromen buiten de EU aan banden gaan leggen. Wanneer je weet dat we in Nederland drie keer zoveel metalen inzamelen als door Nederlandse smelterijen en gieterijen ingezet kunnen worden, snap je dat onze leden afhankelijk zijn van internationale handel en dat hun concurrentiepositie en uiteindelijk ook de recycling zelf door die regels negatief wordt beïnvloed.”

Terwijl de metaalrecyclers in Nederland juist zo goed bezig zijn, zegt Koning. “Samen zamelen we 3,5 miljoen ton aan metalen in. We hebben door CE Delft laten berekenen dat door de inzameling van Nederlands schroot wereldwijd 13.900 kiloton aan CO2 minder wordt uitgestoten omdat er minder ertsen gedolven hoeven te worden. Dat is ongeveer de helft van de uitstoot van alle personenauto’s in Nederland in een jaar. Daar zouden we ook wel eens een pluim voor mogen krijgen. En als we in 2050 echt volledig circulair willen zijn, moet je metaalrecyclingbedrijven en hun activiteiten stimuleren en niet belemmeren.”

Een ander heet hangijzer voor de directeur van MRF zijn de lithium-ion batterijen. Die batterijen, die tegenwoordig in bijna alle huishoudelijke apparaten, smartphones, laptops en elektrische auto’s worden gebruikt, belanden steeds vaker bij het (metaal)afval. Afvalverwerkingsbedrijven, maar ook metaalrecyclers, hebben daardoor steeds vaker te maken met branden. Met overlast voor omwonenden, gevaarlijke situaties en zelf onverzekerbaarheid van recyclingbedrijven tot gevolg. “En we zijn voorlopig nog niet van die batterijen af”, zegt Koning. “Sterker nog, men verwacht dat het gebruik van lithium-ion batterijen de komende tijd met een factor 14 zal toenemen. Dat gaat voor enorme problemen zorgen als we nu niets doen.”

Koning hoopt dat consumenten veel meer dan nu bewust gemaakt worden van het feit dat (producten met) lithium-ion batterijen apart moeten worden ingezameld. “Ik verlang wel eens terug naar de chemokar die vroeger bij ons in de straat kwam”, zegt hij. “Burgers moeten er beter van doordrongen zijn hoe gevaarlijk die batterijen zijn. Wellicht kunnen we ze ook een opvallende fluoriserende kleur geven, zodat we deze sneller kunnen herkennen. Maar ook een statiegeldsysteem zou wat mij betreft bespreekbaar moeten zijn. Want nogmaals: willen we echt een circulaire economie in 2050 hebben, dan moeten we ook e-waste bij de bron aanpakken.”