Fries afval- en grondstoffenbedrijf genomineerd voor Koning Willem I Prijs

‘Bronscheiden waar het moet en nascheiden waar het kan’

De Friese inzamelaar en verwerker van afval Omrin is één van de twaalf genomineerde bedrijven voor de prestigieuze Koning Willem I Prijs in de categorie MKB. Eerder won Omrin ook al de titel ‘Duurzaamste bedrijf van Nederland’ van de Stichting Nederland CO2 Neutraal. Hoe komt het dat de Friezen zo ver voorop lijken te lopen?

What’s in a name? Wellicht schuilt de bodem onder het succes van Omrin wel in iets heel simpels: de naam. Want Omrin betekent ‘kringloop’ in het Fries. En zo’n naam schept natuurlijk verplichtingen. En daarbovenop heeft het afvalbedrijf uit Leeuwarden een hele duidelijke missie: het bedrijf  “wil toonaangevend zijn in inzameling, terugwinning van grondstoffen en productie van duurzame energie.” De reden daarvoor is dat “de wereldbevolking groeit en grondstoffen schaarser worden. We moeten zuinig zijn met wat we hebben. Omrin droomt daarom van een circulaire economie. Een systeem waarin we grondstoffen en producten zoveel mogelijk hergebruiken.”

Het volledige wagenpark rijdt op zelfgeproduceerd groengas.

Tot zover de mooie praatjes. Want Omrin lijkt zijn missie daadwerkelijk serieus te nemen en ook de daad bij het woord te voegen. Niet alleen won het al een duurzaamheidsprijs en is het als het enige recyclingbedrijf genomineerd voor de belangrijkste ondernemersprijs van Nederland, de cijfers tonen ook nog eens aan dat Omrin zijn missie serieus neemt. Daar waar in de rest van Nederland gemiddeld 50 procent van het ingezamelde afval geschikt gemaakt wordt voor hergebruik, lukt het de Friezen om maar liefst 71 procent  van het afval dat ze inzamelen geschikt te maken voor hergebruik. En voor 2020 ligt de doelstelling op 75 procent. En daarbij wekt het afvalbedrijf ook nog eens een derde van de duurzame energie in de provincie Friesland op: 25 procent stroom en stoom en 8 procent groengas.

Scheidingstechnieken

Omrin kan die mooie resultaten overleggen doordat het bedrijf het afval inzamelt van ruim 175.000 huishoudens in 12 Friese gemeenten, 4 Groningse en ruim 8.500 bedrijven en instellingen. Daarmee is het de grootste inzamelaar van afval in Noord-Nederland. Ze verwerken verder het huishoudelijk afval van bijna 800.000 huishoudens uit 18 Friese gemeenten, 2 Groningse gemeenten, 6 Noord-Veluwse gemeenten en 6 Zuid-Hollandse gemeenten en vele bedrijven. Het motto van Omrin? “Bronscheiden waar het moet en nascheiden waar het kan.”

De Kunststof Sorteer Installatie op Ecopark de Wierde.

Omrin zet hiervoor slimme scheidingstechnieken en hightech energie-installaties in. Zo opende in 2011 de eigen Reststoffen Energie Centrale (REC) in Harlingen waarmee groene stroom voor 50.000 huishoudens wordt opgewekt. En in Heerenveen opende Omrin op het eigen Ecopark De Wierde een gasopwerkingsinstallatie waarmee het zelf geproduceerde biogas omgezet wordt naar groengas. In totaal produceren Omrin ongeveer 14 miljoen kubieke meter  groengas. Één miljoen kuub wordt gebruikt om het eigen wagenpark op te laten rijden en het restant wordt in het netwerk van Liander gepompt. Deze productie is voldoende om jaarlijks zo’n 10.000 huishoudens van gas te voorzien.

Op datzelfde ecopark draait al sinds 2002 een eigen Scheidings- en Bewerkingsinstallatie (SBI), die in 2009 geschikt gemaakt werd voor de nascheiding van allerlei soorten kunststof (Kunststof Sorteer Installatie) en in 2015 nog eens werd aangepast om ook drankenkartons te kunnen nascheiden. 

En Omrin exploiteert daarnaast nog een keten van 7 kringloopwinkels onder de naam Estafette waar jaarlijks 2,4 miljoen kilo ‘afval’ wordt getransformeerd tot een tweede leven. De winkels trekken ieder jaar een half miljoen klanten.

Bronscheiding staat aan de basis van de goede cijfers.

Afvalcontainers

Het ultieme doel van Omrin is het volledig sluiten van de kringloop. En daarmee zijn ze in Friesland een eind op weg. Het bedrijf beseft dat ze daarbij niet zonder een welwillende bevolking kan. Omrin maakt de Friezen dan ook dagelijks bewust van de noodzaak van afvalscheiding.

De bronscheiding combineert Omrin met effectieve nascheiding. De SBI en KSI  in Heerenveen halen praktisch volautomatisch zoveel mogelijk herbruikbare afvaldeeltjes uit de afvalmix. Naar eigen zeggen ging dat in 2019 om maar liefst 15 kilo herbruikbare kunststof per inwoner: twee keer zoveel als het landelijk gemiddelde. Herbruikbare grondstoffen levert Omrin aan de verwerkende industrie die van het gerecycelde plastic bijvoorbeeld nieuwe afvalcontainers maken. Organisch afval gaat naar de eigen vergistingsinstallatie voor de productie van groen gas. Het afval dat overblijft wordt in de REC in Harlingen verbrand om groene stroom op te wekken.

Voor de jury van de Koning Willem I Prijs waren de uitzonderlijke resultaten reden om Omrin te nomineren voor ondernemersprijs die iedere twee jaar wordt uitgereikt. De prijsuitreiking had op 18 mei moeten plaatsvinden, maar is wegens de coronacrisis uitgesteld tot in het najaar.  

Koning Willem I Prijs

De Koning Willem I Stichting reikt sinds 1958 tweejaarlijks de Koning Willem I Prijs uit in diverse categorieën. De stichting is vernoemd naar Koning Willem I (1772-1843), de ‘Koopman Koning’ die bekend stond om zijn handelsgeest. Tijdens zijn regeerperiode (1814-1840) nam hij initiatieven voor het herstel van de economische bloei, richtte hij handelsmaatschappijen op en trad hij op als investeerder.

De Koning Willem I Stichting heeft een bestuur met bestuurders die betrokken zijn bij en feeling hebben voor het bedrijfsleven. Hare Majesteit Koningin Máxima is erevoorzitter van de stichting.