Nederland eerste EU land met semipermeabele grenzen

Oud asfalt zonder teer is prima te verwerken tot nieuw asfalt. Echter asfalt op basis van (steenkool-) teer, dat tot het verbod in 1991 naast (aardolie-)bitumen als bindmiddel in asfalt werd gebruikt, bevat een hoog gehalte aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), kankerverwekkende stoffen. Al vanaf 1999 heeft de rijksoverheid beleid om teer uit de keten te halen en sinds 2001 moet vrijkomend TAG thermisch ontdaan worden van de PAK’s conform de minimumstandaard in het Landelijk Afvalbeheerplan. In andere landen wordt TAG nog gestort of mag het mogelijk zelfs nog ongereinigd worden toegepast. Het Nederlandse beleid kan echter ook in het buitenland op toenemende belangstelling rekenen.

Met het thermisch reinigen van TAG worden de PAK’s en alle andere organische componenten in het asfalt volledig verbrand, waarna de andere oorspronkelijke grondstoffen uit het asfalt zoals zand en steengranulaat resteren en als hoogwaardige bouwgrondstof in onder meer de asfalt- en betonindustrie worden ingezet. Zo worden jaarlijks meer dan 2,5 miljoen ton milieu-verantwoorde bouwgrondstoffen geproduceerd en zijn er minder primaire grondstoffen nodig. De thermische reinigingsinstallaties benutten daarnaast de bij de verbranding van de teer vrijkomende warmte voor het eigen bedrijfsproces en de productie van elektriciteit.

Met de nieuwe regeling zijn de Nederlandse grenzen voor TAG “semipermeabel” (halfdoorlatend): open richting landen met milieu-verantwoorde recyclingprocessen, i.c. het thermisch reinigen van TAG, en dicht richting landen waar de afvalstof op niet-verantwoorde wijze wordt toegepast. Dit concept kan op meer soorten afvalstoffen dan TAG toegepast worden; open grenzen voor verwerkings­processen die weliswaar duurder zijn, maar wel goed voor de toekomst en het welzijn van mens en milieu. Bedrijven investeren alleen in hoogwaardige technieken als ze verzekerd zijn van voldoende aanvoer en afzet. Zonder “semipermeabele” grenzen verdwijnen potentieel milieu-verantwoorde grondstoffen in laagwaardiger toepassingen die vaak milieurisico’s met zich mee brengen. Betreffende regeling voor TAG kan een mooi voorbeeld zijn voor andere afvalstoffen waarvoor in Nederland slimme en innovatieve recycling mogelijk is. Maar ook kan deze regeling in Europees verband navolging vinden ter versterking van de circulaire economie.